Για να ορθοποδήσει η χώρα χρειάζεται αποκέντρωση αρμοδιοτήτων με υπευθυνότητα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει οι δήμοι να φορολογούν τους πολίτες τους για τις υπηρεσίες που τους προσφέρουν. Ετσι οι δημότες θα αποφασίζουν το ύψος των φόρων που θέλουν για τις υπηρεσίες που επιθυμούν. Μάλιστα, επειδή δεν θα παρεμβάλλεται κανένας γραφειοκρατικός μηχανισμός, που εκ των πραγμάτων θολώνει τα πράγματα, ο έλεγχος θα είναι καλύτερος: ο δήμαρχος, σε κάθε αύξηση της τοπικής φορολογίας, θα έχει να δώσει πολλές εξηγήσεις.
Η μετατόπιση αρμοδιοτήτων φορολόγησης από το κεντρικό κράτος στην Τοπική Αυτοδιοίκηση μοιάζει δύσκολη. Αλλά δεν είναι. Προ καιρού ο κ. Στέφανος Μάνος έκανε μια σημαντική παρατήρηση. Οι επιδοτήσεις του κεντρικού κράτους προς την Τ.Α. είναι περίπου 3 δισ. ευρώ, όσο και τα έσοδα από τη φορολογία ακινήτων. Γιατί λοιπόν να μπαίνει ενδιάμεσος το κράτος, με όλα τα μειονεκτήματα που έχει η παρεμβολή της γραφειοκρατίας (καθυστερήσεις, διαφθορά κ.λπ.); Η «Δράση» μάλιστα κατέθεσε ολοκληρωμένη πρόταση προς αυτή την κατεύθυνση. Η πρόταση, όπως την περιέγραψε τον περασμένο Μάρτιο ο κ. Μάνος, έχει ως εξής:
«Κατάργηση όλων ανεξαιρέτως των φόρων κατοχής ακίνητης περιουσίας (ΦΑΠ, ΕΕΤΗΔΕ, ΤΑΠ, κ.λπ.). Κατάργηση των μεταβιβάσεων από τον προϋπολογισμό στους δήμους. Το κράτος θα εξοικονομήσει έτσι περί τα 3 δισ. ετησίως για να εξισορροπήσει την απώλεια από τους φόρους κατοχής ακίνητης περιουσίας.
»Από την επιβολή ενός ενιαίου τέλους στα εντός σχεδίου ακίνητα κάθε δημοτικής ενότητας που θα στηρίζεται στην επιφάνεια των οικοπέδων προσαυξημένη με την επιφάνεια που μπορεί να κτιστεί με βάση τον Συντελεστή Δόμησης. Το τέλος θα είναι το ίδιο (τόσα ευρώ ανά τ.μ. επιφάνειας) για όλα τα οικόπεδα της δημοτικής ενότητας. Η αυθαίρετα οριζόμενη «αντικειμενική» αξία ζώνης δεν θα μπαίνει στην εξίσωση. Δεν απαιτείται επίσης η πραγματική επιφάνεια των κτισμάτων, αλλά μόνον η επιφάνεια που μπορεί να κτιστεί με βάση τον Συντελεστή Δόμησης.
»Μια φορά τον χρόνο για κάθε δημοτική ενότητα με βάση τα προϋπολογιζόμενα έξοδα της ενότητας. Επειδή ο δήμος δεν θα έχει άλλα έσοδα, οι δημότες θα έχουν άμεση γνώση τι πρόκειται να ξοδέψει ο δήμος και πόσο θα τους επιβαρύνει. Η αμεσότητα αυτή εκτιμώ ότι θα αλλάξει τελείως τις καταναλωτικές συνήθειες των δημοτικών αρχών. Τα έξοδα των δήμων θα περιοριστούν και έτσι θα περιοριστούν και τα τέλη στην ακίνητη περιουσία. Κάθε δαπάνη του δήμου θα μεταφράζεται αμέσως σε τόσα ευρώ ανά τ.μ. ιδιοκτησίας. Το προτεινόμενο σύστημα έχει το τεράστιο προσόν της απλότητας. Το σημαντικότερο είναι όμως ότι δίνει υπόσταση στη Τοπική Αυτοδιοίκηση…».
«Εκτιμώ», καταλήγει ο κ. Μάνος, «ότι σε 6 μήνες και με μια δαπάνη της τάξης του 1 εκατ. ευρώ θα μπορούσε η πολιτεία να διαμορφώσει την υποδομή που απαιτεί η εφαρμογή της πρότασης».
Είναι μια πρόταση απλή -σαν το αβγό του Κολόμβου- που αξίζει να συζητηθεί. Αν μη τι άλλο, θα γλιτώσουμε όλη τη φασαρία με τις οριζόντιες διαθεσιμότητες στους δήμους. Το κυριότερο: οι τοπικές κοινωνίες και όχι κάποιος γραφειοκράτης της Αθήνας θα αποφασίζουν το ύψος των φόρων που θέλουν να πληρώσουν για τις υπηρεσίες που θέλουν να απολαύσουν. Δεν αξίζει τον κόπο να το δοκιμάσουμε, αφού τα αποτελέσματα του ισχύοντος συστήματος τα είδαμε;
