Ο ΟΟΣΑ μετά από παραγγελία του Υπ. Ανάπτυξης, προφανώς το τελευταίο αναζητώντας άλλοθι, εκπόνησε μία μελέτη για άρση δεκάδων περιορισμών της αγοράς, με στόχο την μείωση των τιμών των αγαθών.
Κάποιες από αυτές όμως είναι ιδιαιτέρως προβληματικές έως σκανδαλώδεις, αφού υπηρετούν το αντίθετο απ’ αυτό που εξαγγέλλουν. Τέτοιες περιπτώσεις είναι η επιμήκυνση ημερών του «φρέσκου» γάλακτος, η πώληση στα σουπερ μάρκετ των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ΜΥΣΥΦΑ), η κατάργηση της ενιαίας τιμής του βιβλίου.
Η μελέτη και η ανάλυση του ΟΟΣΑ δεν δημοσιεύτηκε σε κανένα έγκυρο ή ακαδημαϊκό περιοδικό, εκτός από της δικές του μεροληπτικές εκδόσεις.
Να θυμίσω ότι ο ΟΟΣΑ επιδοτείται γενναία με μερικά εκατομμύρια από τα χρήματα της τρόικα, ώστε να έρχεται ο κύριος Διευθυντής του εδώ ταξιδάκι και μειδιώντας να αστειεύεται λέγοντας «ότι υπάρχει ζωή μετά το χρέος».
Ο καθένας μας ας βγάλει τα συμπεράσματα του λοιπόν από την προθυμία τόσο της τρόικα, όσο και του Υπουργού Ανάπτυξης να υιοθετήσουν μία μελέτη με πολλά κενά που βασίζεται σε δεδομένα που δεν είναι ούτε επίκαιρα ούτε ξεκάθαρα, χωρίς να υπολογίζουν τις βαθύτερες συνέπειες που διαχέονται στην οικονομία. Και το αναφέρω έχοντας πλήρη γνώση, γιατί ως βουλευτής παλέψαμε, να επιτρέψουμε την παραγωγή τσαγιού από την Ζυθοποιία Μακεδονίας- Θράκης και τότε ο ίδιος πολιτικός είχε αντιδράσει με σφοδρότητα… στο άνοιγμα της σχετικής αγοράς, εξυπηρετώντας τα ολιγοπώλια.
Η παράταση ισχύος του νωπού γάλακτος που προτείνει η εν λόγω μελέτη του ΟΟΣΑ, βασίζει το σκεπτικό της πως θα επιτραπούν έτσι οι εισαγωγές ώστε να ενταθεί ο ανταγωνισμός και να μειωθούν τελικά οι τιμές. Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια.
Πιο σίγουρο είναι πως θα επιφέρει πλήγμα τόσο στην ντόπια παραγωγή της ήδη, ρημαγμένης βοοτροφίας, όσο και στην υγεία των καταναλωτών.
Χωρίς τελικά να είναι δεδομένη η μείωση τιμών, όπως αποδεικνύει η τιμολόγηση του γάλακτος μακράς διάρκειας που κυκλοφορεί ήδη στην αγορά.
Το πιθανότερο είναι να έχουμε «τρίποντο» αρνητικών επιπτώσεων.
Από σκοπιμότητα ή ανικανότητα να τιθασεύσει το καρτέλ γάλακτος ο Υπουργός Ανάπτυξης, δεσμεύεται ότι θα υλοποιήσει όλες τι προτάσεις του ΟΟΣΑ, μετατρέποντάς τες σε προαπαιτούμενα για θετική αξιολόγηση.
Επιφέροντας έτσι ένα δραματικό πλήγμα τόσο στον καταναλωτή όσο και στον παραγωγό.
Η τιμή του υπέρ-παστεριωμένου γάλακτος, όχι μόνο δεν θα πέσει αλλά μπορεί και να αυξηθεί, αφού την τιμή του θα την καθορίζουν οι ίδιες γνωστές γαλακτοβιομηχανίες, που την καθορίζουν και σήμερα, άρα θα διατηρηθούν οι ολιγοπωλιακές καταστάσεις.
Την εισαγωγή του παστεριωμένου γάλακτος θα την αναλάβουν κυρίως οι υπάρχουσες γαλακτοβιομηχανίες, οι οποίες έχουν την δυνατότητα της δεύτερης παστερεοποίησης, για να το καταστήσουν μακρύτερης διάρκειας. Μα αυτές είναι που έχουν καθορίσει την τιμή του γάλακτος στο 1,30€ μέσο όρο το λίτρο, όταν το αγοράζουν από τον παραγωγό 30-35 λεπτά. Άρα ο όποιος ανταγωνισμός θα είναι μεταξύ της τιμής του γάλακτος του έλληνα παραγωγού και κείνης που θα προέρχεται από άλλη χώρα. Αν συνυπολογίσουμε τα έξοδα μεταφοράς και την δεύτερη η περαιτέρω επεξεργασία του, πως είναι δυνατόν να μειωθεί η τιμή του; Απεναντίας θα αυξηθεί.
Εκτός αν πιστεύει κανείς ότι οι γαλακτοβιομηχανίες έγιναν ξαφνικά…. γαλαντόμες και θα μειώσουν τα κέρδη τους. Είναι βέβαιο ότι ο καταναλωτής θα αναγκαστεί να καταναλώνει γάλα κατώτερης ποιότητας απ αυτό που σήμερα στις τέσσερεις μέρες χαρακτηρίζεται φρέσκο.
Το μόνο σίγουρο, είναι ότι θα συμπιεστούν τα έσοδα του ντόπιου παραγωγού, με κίνδυνο αφανισμού των γαλακτοπαραγωγών μας και τις εναπομείνασας βοοτροφίας, χωρίς καμία προοπτική ανασυγκρότησής της.
Τα Μη Υποχρεωτικώς Συνταγογραφούμενα Φάρμακα (ΜΥΣΥΦΑ) και η διάθεσή τους από τα σουπερ μάρκετ, δίπλα στα κρεοπωλεία αναγορεύτηκαν σε μέγα ζήτημα.
Το προφανές είναι πως τα ΜΥΣΥΦΑ είναι φάρμακα και, ως τέτοια, δεν είναι ούτε ακίνδυνα, ούτε μπορούν να αγοράζονται από τον οποιονδήποτε χωρίς επίβλεψη και χωρίς ασφαλιστικές δικλείδες. Ολόκληρη η διαδικασία διακίνησης, αποθήκευσης και εμπορίας των φαρμάκων πρέπει να τηρεί συγκεκριμένες προδιαγραφές ασφαλείας, όσον αφορά, για παράδειγμα, τη θερμοκρασία και την υγιεινή των χώρων αποθήκευσης, που, φυσικά, δεν υπάρχουν στις αποθήκες των σούπερ μάρκετ. Παρεμπιπτόντως, ακόμη και στην Μ. Βρετανία, οι γνωστές αλυσίδες τηρούν προδιαγραφές και δεν πουλάνε κιμά και ψάρια δίπλα στις ασπιρίνες. Και στην Αμερική, το φαρμακείο έχει τον δικό του, αυτόνομο και ξεχωριστό χώρο, απόλυτα κλειστό και προστατευμένο, μέσα στο πλαίσιο του πολυκαταστήματος.
Αν δεχτούμε ότι τα μέτρα που προτείνει ο ΟΟΣΑ, αντιμετωπίζουν κάποια ζητήματα στρέβλωσης του ανταγωνισμού στην ελληνική αγορά είναι σίγουρα αποσπασματικά χωρίς να υπολογίζουν τις ευρύτερες συνέπειες στην κοινωνία.
Χωρίς να αποτυπώνεται αυτό στις αναλύσεις κόστους- οφέλους του μέτρου.
Αν υποθέσουμε στην περίπτωση των φαρμακείων ότι με την ενδεχόμενη πτώση κάποιων τιμών, κλείσουν κάποια φαρμακεία της γειτονιάς μη ανταγωνιστικά , συγνώμη, αλλά και πάλι δεν μένουν χιλιάδες φαρμακεία στην χώρα που εγγυώνται τον πλήρη ανταγωνισμό; Είναι τόσο προφανείς οι σκοπιμότητες που δικαιούμαστε να συμπεράνουμε, πως ο Υπουργός κάνει το χατίρι των χορηγών του.
Όσον αφορά την κατάργηση της ενιαίας τιμής του βιβλίου, θα καταστήσει το βιβλίο από πολιτιστικό σε αμιγές εμπορικό προϊόν. Επηρεάζοντας καταστρεπτικά την ποιότητα, τον πλουραλισμό, την δυνατότητα έκδοσης μη ευπώλητων βιβλίων. Θα πλήξει εκατοντάδες βιβλιοπωλεία, θα ανατρέψει το θεσμικό πλαίσιο για τα πνευματικά δικαιώματα των συγγραφέων, εν τέλει η κατάργηση του συστήματος της ενιαίας τιμής του βιβλίου θα πλήξει τον πολιτισμό και την Παιδεία μας.
Έχοντας υπάρξει από τους βουλευτές που παλέψαμε για το υγιές άνοιγμα των επαγγελμάτων και αγορών, είμαι πεπεισμένος ότι αυτό που κάνει η κυβέρνηση δεν είναι ούτε ρήξη, ούτε σύγκρουση με την καρτελοποίηση της αγοράς. Και ανέφερα με επιχειρήματα παρά πάνω γιατί. Η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ καταφεύγει στη μελέτη του ΟΟΣΑ για να βρει άλλοθι, ένα είναι σίγουρο ότι ο ανταγωνισμός δε θα λειτουργήσει υπέρ του καταναλωτή , έτσι ώστε να πέσουν οι τιμές. Αντιθέτως ενισχύει τις μονοπωλιακές ή ολιγοπωλιακές καταστάσεις και σε κάποιες περιπτώσεις πλήττει την ντόπια παραγωγή, λειτουργώντας ως τροχοπέδη στην απαιτουμένη παραγωγική ανασυγκρότηση. Δυστυχώς γι’ αυτούς οι μέρες τους είναι μετρημένες.
Ο Θανάσης Οικονόμου είναι πρ. Βουλευτής Ιωαννίνων, μέλος ΚΕ ΔΗΜΑΡ
kALA ta leei.. sthn praxi einai to zitima ti kanun