Όπως είναι γνωστό, στον διαχωρισμό των εξουσιών, η αυτοδιοικητική εξουσία εντάσσεται στην εκτελεστική, όμως τη δύναμή της την αντλεί, όπως και η νομοθετική, με την άμεση εκλογή των εκπροσώπων της από την τοπική κοινωνία.
Το ερώτημα όμως είναι εάν μπορεί να ασκήσει τέτοιου είδους καθήκοντα, ώστε να επηρεάσει την καθημερινότητα των πολιτών, ανεξάρτητα από την κεντρική εξουσία, ή έστω να απαλύνει τα προβλήματά τους, προβλήματα που η ίδια τους δημιουργεί.
Και αν αυτό συμβαίνει σε περιπτώσεις όπως η φροντίδα του οδικού δικτύου ή οι μικροεπισκευές στα σχολεία, το πράγμα περιπλέκεται για ζητήματα που καθιστούν τη ζωή των πολιτών ποιοτικότερη και επομένως απαιτούν μεγαλύτερη δαπάνη για την υλοποίησή τους, όπως π.χ. προσλήψεις προσωπικού.
Η κεντρική εξουσία έχει την δυνατότητα να πραγματοποιεί ελέγχους για τα οικονομικά των Δήμων, μέσω του Ελεγκτικού Συνεδρίου, και νομιμοποιείται για αυτό, διότι εκφράζει το σύνολο της Πολιτείας, όπου οι κατά τόπον κοινωνίες βρίσκονται σε σχέση αλληλεπίδρασης. Ο ασφυκτικός όμως αυτός έλεγχος πάνω στην τοπική κοινωνία, στην πράξη αναιρεί την δυνατότητα παρέμβασής της, σε σοβαρά και μεγάλα προβλήματα, και καθιστά τους θεσμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης, διεκπεραιωτικούς, έως και διακοσμητικούς.
Και είναι τουλάχιστον αντιφατικό, από τη μια πλευρά να επιχειρείται, μείζονος σημασίας θέματα, όπως η εκπαίδευση, να αφεθούν στους σχεδιασμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης, και αυτό σημαίνει ότι τα Ελληνόπουλα θα έχουν δυνατότητα εκπαίδευσης ανάλογη με την οικονομική ευρωστία των Δήμων τους και από την άλλη πλευρά να αδυνατεί ο Δήμος να προσλάβει καθαρίστρια για τους Δημοτικούς χώρους των οποίων έχει την επίβλεψη και την κυριότητα, ακόμη και όταν έχει την οικονομική δυνατότητα να το πράξει.
Και βέβαια για αυτό δεν μπορεί να αποτελεί πρόσχημα η διαφθορά στους κόλπους της τοπικής κοινωνίας, που πραγματικά σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπέρασε κάθε όριο.
Γιατί, αν πράγματι υπάρχει βούληση για πραγματική αυτοδιοίκηση η Κεντρική Εξουσία (Νομοθετική και Εκτελεστική ) μπορεί να θεσπίσει τέτοιους θεσμούς δημοτικού ελέγχου από τα μέλη των τοπικών κοινωνιών, οι οποίοι θα εξασφαλίζουν τη διαφάνεια, θα τονώνουν τη διάθεση συμμετοχής στα κοινά και κυρίως θα ανατρέπουν την αναποτελεσματική και επικίνδυνη λογική της ανάθεσης.
Η επανεξέταση λοιπόν και αναμόρφωση του υφιστάμενου πλαισίου λειτουργίας της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι επιβεβλημένη.
* Ο Στάθης Πράπας είναι συνταξιούχος τεχνικός αεροσκαφών της Ολυμπιακής Αεροπορίας και υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Νέας Σμύρνης με τον συνδυασμό «Ανεξάρτητη Πρωτοβουλία Ενεργών Πολιτών» του Σταύρου Τζουλάκη
