Ρεπορτάζ : Θάνος Πασχάλης
(από την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία)
Μετά την υπόθεση διασπάθησης δημοσίου χρήματος στο Δήμο Θεσσαλονίκης και τις βαριές καταδίκες που επέβαλε το δικαστήριο, ΣΔΟΕ και Δικαιοσύνη ερευνούν τουλάχιστον 500 καταγγελίες για ατασθαλίες τοπικών αρχόντων, σε… περιφέρειες και δήμους.Η μία από αυτές αφορά το Δήμο Κεφαλονιάς,όπου μία ταμίας-πού τέθηκε ήδη σε διαθεσιμότητα-φέρεται να καταχράστηκε πάνω από 600.000 ευρώ παρακρατώντας και μη αποδίδοντας σε τρία ταμεία (ΙΚΑ,ΤΣΜΕΔΕ, Δημοσίου) ασφαλιστικές εισφορές υπαλλήλων και μηχανικών του δήμου. Ο εντοπισμός της συγκεκριμένης ταμία έγινε μετά την καταγγελία ενός μηχανικού του Δήμου ο οποίος πηγαίνοντας στο ΤΣΜΕΔΕ (ταμείο μηχανικών) για να λάβει ασφαλιστική ενημερότητα του αρνήθηκαν με το αιτιολογικό ότι δεν έχει καταβάλει τις εισφορές του. Ο δειγματοληπτικός έλεγχος για τα έτη 2008-2010 έφερε στο φως “τρύπα” στο ταμείο 300.000 ευρώ και η εκτίμηση μετά τον έλεγχο που ακολουθεί από ορκωτούς λογιστές είναι ότι η υπεξαίρεση θα αγγίξει τα 600.000 ευρώ. Η υπόθεση διαβιβάστηκε ήδη στον εισαγγελέα. 500 υποθέσεις .
Όμως δεν είναι η μοναδική περίπτωση κατασπατάλησης και υπεξαίρεσης στην τοπική αυτοδιοίκηση. Στο ΣΔΟΕ ελέγχονται 500 υποθέσεις με εμπλεκόμενους δημοτικούς και περιφερειακούς άρχοντες (δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι τεχνικών έργων, πολιτισμού και πρόεδροι διοικητικών συμβουλίων αναπτυξιακών δημοτικών επιχειρήσεων) οι περισσότερες από τις οποίες έχουν ήδη πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης. Όπως προκύπτει “ζεστό” χρήμα φαίνεται πως έχει καταλήξει σε τραπεζικούς λογαριασμούς προέδρων ή ακόμη και μελών ΔΣ δημοτικών επιχειρήσεων μέσω της έκδοσης πλαστών και εικονικών στοιχείων ή ακόμη και της χρήσης μπλοκ επιταγών χωρίς τα λογιστήρια των δήμων να γνωρίζουν που κατέληξαν τα χρήματα. Βρέθηκαν φουσκωμένοι λογαριασμοί από 300.000 ως 3.000.000 ευρώ που δεν δικαιολογούνται με τα δηλωθέντα εισοδήματά τους στην εφορία καθώς δεν ξεπερνούσαν τα 20.000 ως 40.0000 ευρώ τον χρόνο. Μάλιστα αρκετοί από αυτούς είχαν αποκτήσει και μεγάλης έκτασης περιουσιακά στοιχεία τα τελευταία χρόνια όπως εξοχικά, αγροτικές εκτάσεις, οικόπεδα, ενώ κάποιοι από αυτούς εντοπίστηκαν να στέλνουν εμβάσματα ακόμη και στο εξωτερικό. “Βγάζουν μάτι” Η δράση προς το οικονομικό έγκλημα -γνωστό ως έγκλημα του “λευκού κολλάρου” έχει να κάνει με την ελαστικότητα και την έλλειψη διαχειριστικών ελέγχων στα διακινούμενα ποσά από τα ταμεία των δήμων. Οι περιπτώσεις που εντόπισε το ΣΔΟΕ βγάζουν κυριολεκτικά “μάτι”.
Τουλάχιστον 30 νυν και πρώην δήμαρχοι στα Ιόνια νησιά, την Θεσσαλία και την Δυτική Μακεδονία αδιαφορούσαν πλήρως για την είσπραξη των δημοτικών τελών προς άγραν ψηφοφόρων με αποτέλεσμα τα ταμεία των δήμων τους να εμφανίζουν ζημιές εκατομμυρίων ευρώ και να καλούνται τώρα να τακτοποιήσουν τα οικονομικά τους ώστε να μην τεθούν στον έλεγχο του Παρατηρητηρίου που καθόρισε το υπουργείου Εσωτερικών. Σε μεγάλο δήμο της περιφέρειας δημοτική επιχείριση εξέδιδε τιμολόγια προς εργολάβο για την επισκευή δρόμων της περιοχής παρότι αυτός εξέτειε ποινή κάθειρξης στην φυλακή. Μάλιστα για να ανατίθεται χωρίς διαγωνισμό τα έργα εφάρμοζαν την γνωστή μέθοδο με τα 45άρια δηλαδή την κατάτμηση ενός έργου εάν ξεπερνούσε σε προϋπολογισμό τα 45.000 ευρώ ώστε να μην είναι υποχρεωμένοι να κάνουν δημόσιο διαγωνισμό αλλά να τα αναθέτουν σε φίλους με πρόχειρους διαγωνισμούς που στην ουσία αποτελούν απευθείας αναθέσεις. Μεγάλο “φαγοπότι” φαίνεται πως έχει και είχε στηθεί με τις λεγόμενες αναπτυξιακές δημοτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε επενδυτικά προγράμματα ή με την διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων. Στις περιπτώσεις αυτές εμφανίζονται δαπάνες για διαφήμιση που φθάνουν τα 200.000 ευρώ και περιλαμβάνουν συμβάσεις που συνάπτονταν με ιδιώτες προκειμένου να γίνει προβολή ή προώθηση ενός έργου ή να διοργανωθούν πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Τα τιμολόγια που κόβονταν για την τουριστική προβολή μιας περιοχής έφταναν τα 3 εκατομμύρια ευρώ από τα οποία τα περισσότερα όμως μοιράζονταν κάτω από το “τραπέζι”. Η έκδοση εικονικών τιμολογίων ήταν η συνήθης πρακτική καθώς δεν απεικόνιζαν σε απόλυτο βαθμό το πραγματικό έργο με τις δαπάνες του. Με τέτοια τιμολόγια φούσκωναν το κόστος μίας δραστηριότητας ώστε αρκετά χρήματα να καταλήγουν “μαύρα” στις τσέπες κάποιων. Χρησιμοποιούσαν βέβαια και τα πλαστά τιμολόγια δηλαδή τα αθεώρητα από την εφορία (για μη απόδοση ΦΠΑ) για να ρίχνουν στάχτη στα μάτια μας έλεγε στέλεχος του ΣΔΟΕ έφταναν στο σημείο να τα τρυπούν με μία καρφίτσα για να φαίνονται θεωρημένα. Το πόθεν έσχες με το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών αποδεικνύεται ως η πλέον αποτελεσματική μέθοδος για τον εντοπισμό επίορκων δημοσίων υπαλλήλων. Λογαριασμοί -μαμούθ Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για λογαριασμούς- μαμούθ πρώην δημάρχων στους Νομούς Βοιωτίας και Χαλκίδας οι οποίοι έχουν ήδη κληθεί για εξηγήσεις. Αρκετοί αντιδήμαρχοι φέρονται να χορηγούσαν κατά σύστημα ψευδείς βεβαιώσεις σε αγρότες ότι δήθεν καλλιεργούσαν χωράφια ή κατείχαν αγροτικές εκτάσεις για να λαμβάνουν επιδοτήσεις ενώ άλλοι φέρονται να κάλυπταν με το αζημίωτο πολεοδομικές παραβάσεις δημοτών τους. Η υπερτιμολόγηση οδικών έργων αποτελούσε προσφιλές πεδίο ενασχόλησης για αρκετούς αντιδημάρχους τεχνικών έργων ενώ ανάλογες υπερτιμολογήσεις έκαναν και πρόεδροι δημοτικών επιχειρήσεων που αναλάμβαναν να προωθήσουν προγράμματα χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών ή μηχανογράφησης (μέσω της προμήθειας κομπιούτερ από εταιρίες). Ήδη έχουν γίνει καταλογισμοί ποσών και προστίμων σε αρκετούς δημοτικούς άρχοντες για φοροδιαφυγή και απάτη σε βάρος του δημοσίου. Το επιμύθιο της όλης υπόθεσης; Η συντριπτική πλειοψηφία των επίορκων δημοτικών αρχόντων είχε εκλεγεί με την στήριξη των δύο μεγάλων κομμάτων (ΝΔ,ΠΑΣΟΚ)