| Μέσα από το κείμενο ο Ζόζεφ Κοέν, περιγράφει τα γεγονότα της εισβολής των Γερμανών και της περιόδου της Κατοχής, με τις μνήμες ενός παιδιού εβραϊκής οικογένειας, έτσι όπως θυμάται ότι έγιναν. Είναι λόγια που άργησαν να έρθουν, μνήμες που σκοπό έχουν να προκαλέσουν τον αναγνώστη να σκεφτεί. Όλα όσα γράφονται, δεν είναι παρά μερικές εξιστορήσεις πραγματικές, όπως αυτές κρατήθηκαν ζωντανές με τις μνήμες και τις συνεχείς διηγήσεις. Γεγονότα που σημάδεψαν για πάντα τις ψυχές. Ωστόσο, ο τρόπος αφήγησης των γεγονότων από άνθρωπο σε άνθρωπο δεν είναι ποτέ ο ίδιος, και ποικίλλει, γι’ αυτό έχει το στοιχείο της μοναδικότητας.
Στον τόμο, περιέχονται σκίτσα του συγγραφέα που ακολουθούν τις αφηγήσεις, καθώς επίσης και φωτογραφικό υλικό. «Αυτό το γραπτό είναι μία διήγηση των γεγονότων της Γερμανικής Κατοχής που έζησε η οικογένειά μου και εγώ, τότε ένα μικρό παιδί και τώρα πια, αφού πέρασα μέσα απ’ αυτή τη θηριωδία και έζησα, σπούδασα, δημιούργησα και έκανα οικογένεια. Σαν αυτά που γράφω έχουν γραφεί πολλά, αλλά όσα και να γραφούν δεν είναι αρκετά για τη θηριωδία του γερμανοναζιστικού Γ’ Ράιχ». Ζόζεφ Κοέν Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1937 σε εβραϊκή οικογένεια. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, από το οποίο αποφοίτησε το 1962. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του είχε την τύχη να μαθητεύσει κοντά στους Νίκο Εγγονόπουλο και Νίκο Χατζηκυριάκο – Γκίκα, παίρνοντας ό, τι καλύτερο ακτινοβολούσαν τόσο η ποιότητα όσο και η γνώση τους. |
Αποσπάσματα από το βιβλίο
Η ημέρα και ώρα ήταν η Παρασκευή πρωί, 24 Μαρτίου 1944, στην Αθήνα, στη Συναγωγή, στην οδό Μελιδώνη 8, πίσω από τον Κεραμεικό. Οι καταγεγραμμένοι παρουσιάζονται στο προσκλητήριο των Γερμανών στη Συναγωγή.
Το εβραϊκό Πάσχα έπεφτε Σάββατο 8 Απριλίου, δηλαδή δύο εβδομάδες αργότερα. Μέσω των βοηθών και των οργάνων της, η Γκεστάπο είχε διαδώσει μεθοδικά και με επιμονή πως εκείνη την Παρασκευή της 24ης Μαρτίου επρόκειτο να διανεμηθούν αλεύρι και ζάχαρη για την επικείμενη πασχαλινή γιορτή (το Πέσαχ). Έτσι, ήσαν βέβαιοι πως θα προσέλκυαν όσο γινόταν μεγαλύτερο αριθμό ανυποψίαστων. Αιφνίδια, ένας Γερμανός επιτηρητής τους κλείνει τις πόρτες της Συναγωγής και κανείς πια δεν μπορεί να βγει· μόνο μισανοίγουν για να αφήσουν να μπουν και άλλοι που δεν υποψιάζονται τι συμβαίνει και που, με τη σειρά τους, εγκλωβίζονται και αυτοί. Αυτή η Παρασκευή ήταν το τέλος στα ψέματα. Τα SS στήσανε δύο πολυβόλα, μπήκαν οπλισμένα, και οι πόρτες κλείσανε ερμητικά. Κρυφά και διακριτικά, τα όργανα της ελληνικής αστυνομίας που αντιλαμβάνονται την όλη κίνηση των Γερμανών, προσπαθούν με κάθε τρόπο, να πληροφορήσουν σχετικά τους Εβραίους, που προσέρχονταν βιαστικοί και αργοπορημένοι από παντού για να δώσουν το «παρών», να μην πλησιάσουν. «Κάτι φοβερό συμβαίνει στη Συναγωγή, εξαφανιστείτε… Κρυφτείτε».
[…]
Στη Συναγωγή συλλαμβάνονται 350 περίπου άρρενες Εβραίοι. Αναζητούν στα σπίτια τους τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Πολλοί από τους συλληφθέντες προσέρχονται αυθόρμητα, δίχως να πιεστούν για να συναντήσουν τους συζύγους τους, τα παιδιά τους, τα αδέλφια τους. Όσοι μπαίνουν στη Συναγωγή δεν μπορούν πια να ξαναβγούν. Κατά το βραδάκι, στη Συναγωγή συγκεντρώνονται 800 περίπου αιχμάλωτοι που τελούν υπό αυστηρή επίβλεψη, χωρίς καμία δυνατότητα επικοινωνίας με τον έξω κόσμο.
Τα φορτηγά είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται, έτοιμα για να φορτώσουν και να οδηγήσουν τους συλληφθέντες στο Χαϊδάρι.
[…]
Αυτό ήταν και το μοιραίο λάθος του εβραϊκού πληθυσμού της Αθήνας. Κανείς δεν διερωτήθηκε γιατί μας ήθελαν κάθε Παρασκευή να δηλώνουμε το «παρών»; Κανείς δεν πρόβλεψε το μεγάλο ψέμα; Τη στιγμή που είχαν εκδηλωθεί σε όλη την Ευρώπη ανελέητες διώξεις; Οι Γερμανοί ήταν ειδήμονες στο ψέμα. Ήταν και αυτό ένα εργαλείο προκειμένου να κουμαντάρουν τόσο κόσμο και να τον οδηγήσουν σαν τα αρνιά στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως.
