Η ολιστική διαμόρφωση μιας νέας πραγματικότητας, εντόνως παρεκκλίνουσας από τις καθημερινές νόρμες των ανθρώπων, έφερε την κοινωνία του σήμερα αντιμέτωπη με μια πρωτόγνωρη και πολυδιάστατη ανθρωπιστική κρίση. Δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς κλήθηκαν να λάβουν άμεσα μέτρα πρόληψης και αποφυγής επέκτασης της πανδημίας, εν μέσω μιας απότομης μετάβασης της καθημερινότητας. Οι έγκαιρες και αποδοτικές αποφάσεις, με γνώμονα το κοινό καλό επικροτήθηκαν, ενώ σημαντική μερίδα που διατήρησε τη δια ζώσης εργασία και επαφή, χωρίς να υφίσταται επιτακτική ανάγκη, επικρίθηκε από μεγάλο μέρος της κοινωνίας, στο βωμό του κινδύνου διάδοσης της ασθένειας.
Η περιρρέουσα κατάσταση επέταξε την άμεση κινητοποίηση της κοινωνίας, στην προσπάθεια να διασφαλιστούν οι ανάγκες των ευάλωτων ομάδων και παράλληλα να εφευρεθούν νέοι μηχανισμοί υποστήριξης, εκπαίδευσης και κοινωνικοποίησης. Η ανταπόκριση στα ολοένα και περισσότερα αιτήματα προήλθε από τους ίδιους τους πολίτες. Ομάδες εθελοντών συστάθηκαν με σκοπό να παρέχουν βοήθεια σε νοσοκομεία και δήμους για τη βοήθεια και την υποστήριξη ευπαθών ομάδων. Νέες ψηφιακές πλατφόρμες εκπαίδευσης έκαναν την εμφάνισή τους, στοχεύοντας εξατομικευμένα στις ακαδημαϊκές ανάγκες μαθητών και φοιτητών. Η επιστημονική κοινότητα προσέγγισε bottom-up πρωτοβουλίες, με τους γιατρούς να δέχονται δωρεάν επισκέψεις και τους συμβούλους ψυχικής υγείας να παρέχουν τις υπηρεσίες τους ανοικτά προς το κοινό. Παράλληλα, πλήθος πρωτοβουλιών αναδύθηκε στο φάσμα της κοινωνίας, επιδιώκοντας την αντικατάσταση της δια ζώσης επαφής, με εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας.
Η κοινωνία των πολιτών δείχνει να προσαρμόστηκε στις απαιτήσεις των καιρών, αποδεικνύοντας ότι η αλληλεγγύη και η αλληλοβοήθεια ξεκινάει από την ατομική δράση του κοινωνικού συνόλου. Οι τοπικές κοινότητες έφεραν στα μέτρα τους την νέα διαμόρφωση της κατάστασης, εν μέσω της περιρρέουσας ανθρωπιστικής κρίσης. Η ευθύνη των πολιτών, με εξαίρεση κάποιες μελανές ενέργειες μη τήρησης των μέτρων, αποτυπώθηκε με θετικό πρόσημο στην διασφάλιση της δημόσιας υγείας και το σύνθημα «μένουμε σπίτι», έχει πλέον θεσπιστεί ως ένας όρος ατομικής ευθύνης που συνυπάρχει με την ενεργή ιδιότητα του καθένα, ως πολίτης ενός ζωντανού κοινωνικού ιστού.
Ιπποκράτης Ευσταθίου
Κοινωνικός Λειτουργός
MSc Κοινωνικές διακρίσεις, μετανάστευση & ιδιότητα του πολίτη