Η Ελληνική Αυτοδιοίκηση υφίσταται με πολύ έντονο τρόπο τις επιπτώσεις από την εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών. Περικοπές σε πόρους, μειώσεις προσωπικού, ασφυκτικός έλεγχος όχι μόνο για την νομιμότητα των αποφάσεων των τοπικών οργάνων, αλλά πράξεις ελέγχου που υπεισέρχονται στη σκοπιμότητα των αποφάσεων, πράγμα αντισυνταγματικό, όπως και δημιουργία δομών οι οποίοι καταλύουν κάθε έννοια της συνταγματικά κατοχυρωμένης αυτοτέλειας του θεσμού.
Του ΑΝΔΡΕΑ ΝΕΦΕΛΟΥΔΗ, δημοτικού συμβούλου Νέας Σμύρνης
Ακραία παραδείγματα για τον ισχυρισμό μου αυτό ήταν η απαγόρευση από το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης στους Δημάρχους να εκδίδουν διαπιστωτικές πράξεις για το προσωπικό των Δήμων τους, όπως και η θέσπιση παρατηρητηρίου για τον έλεγχο των προϋπολογισμών των ΟΤΑ.
Ισχυρίζομαι ότι ο χώρος της αυτοδιοίκησης (τοπικής και περιφερειακής) είναι ο πιο προνομιακός χώρος, του σύγχρονου κράτους, όπου μπορεί να εφαρμοστούν μεταρρυθμίσεις, να εισαχθούν καινοτομίες και να υλοποιηθούν συστήματα διοικητικών νεωτερισμών, σε όλα τα επίπεδα λειτουργία του.
Ισχυρίζομαι επίσης ότι ο χώρος αυτός, που πολύ, πολλές φορές όχι αδικαιολόγητα, έχει λοιδορηθεί για πολιτικές κακής διαχείρισης, θα μπορούσε να αναπτύξει πολιτικές διαφάνειας, συμμετοχής και ελέγχου μέσα από εσωτερικούς μηχανισμούς, στο πλαίσιο πάντα της χειραφέτησης του και της επίτευξης της μεγαλύτερης δυνατής κοινωνικής αποτύπωσης σε όλες τις διαδικασίες εξυπηρέτησης του πολίτη.
Ιδέες για την υλοποίηση των παραπάνω θα μπορούσαν να είναι η υποχρεωτική εγκατάσταση συστημάτων διοίκησης ολικής ποιότητας στους ΟΤΑ, δηλαδή η καθιέρωση αντικειμενικών διαδικασιών για την εξυπηρέτηση του πολίτη, η απόδοση αποφασιστικών αρμοδιοτήτων στα τοπικά συμβούλια των δημοτικών και τοπικών ενοτήτων για τις υποθέσεις τους, η αντίστοιχη θέσπιση αποφασιστικού ρόλου σε ομάδες πολιτών ανά αντικείμενο και άλλα πολλά.
Όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν, να ένα σοβαρό πεδίο αντιπαράθεσης στην ερχόμενη συνταγματική αναθεώρηση, να ενταχθούν σε μια λογική συνολικής μεταρρύθμισης του κράτους με αποκέντρωση σειράς κρατικών αρμοδιοτήτων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο κατά τα πρότυπα των σκανδιναβικών κρατών.
Το πρόβλημα σήμερα έγκειται στο ότι ενώ αυτά είναι επίκαιρα και άμεσης εφαρμογής και απόδοσης μέτρα, δεν συζητούνται, δεν αποτελούν το πολιτικό διακύβευμα για ένα νέο προσανατολισμό του χώρου, από την άλλη η Αυτοδιοίκηση δέχεται, πάρα πολύ έντονα, την σφοδρή επίθεση των ακραίων νεοφιλελεύθερων κύκλων της τρόικας και των συμμάχων τους της συγκυβέρνησης.
Αν διαβάσει τα «μικρά» γράμματα του τρίτου μνημονίου θα παρατηρήσει ότι μια σειρά από αρμοδιότητες που ΠΑΡΑΓΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ, οδεύουν προς την απόλυτη ιδιωτικοποίηση. Παραδειγματικά μπορεί να αναφερθεί η παροχή σε ιδιώτες της άσκησης κοινωνικών πολιτικών (!!!!), η αποκομιδή (όχι μόνο η διαχείριση) των απορριμμάτων, η αξιοποίηση του υδατικού δυναμικού (νερά), η ανάπτυξη δραστηριοτήτων για την εξοικονόμηση ενεργειακών πόρων, η διαχείριση της ακίνητης περιουσίας κλπ.
Με λίγα λόγια οι δήμαρχοι και το αιρετό πολιτικό σώμα της αυτοδιοίκησης σε λίγα χρόνια και αν εφαρμοστούν αυτές οι πολιτικές θα ασχολούνται μόνο με τα δημοτολόγια και την έκδοση αδειών για καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.Δηλαδή οδηγούμαστε σε ένα πλήρη εξευτελισμό του θεσμού, σε μια πλήρη απαξίωση του ρόλου της αυτοδιοίκησης.
Αυτή η συζήτηση που επιβάλλεται να γίνει στα θεσμοθετημένα όργανα της αυτοδιοίκησης δεν έχει ακόμα προχωρήσει. Η όλη αντιπαράθεση εξαρκείται στην διεκδίκηση πόρων από την κεντρική διοίκηση, χωρίς ούτε στο πεδίο αυτό να τίθεται το ζήτημα της φορολογικής αποκέντρωσης. Δεν υποτιμώ το πρόβλημα της οικονομικής δυσπραγίας των ΟΤΑ, αλλά αυτό εντάσσεται στα πλαίσια ενός σαφούς νεοφιλελεύθερου σχεδιασμού, αφού χωρίς αρμοδιότητες, όπως ισχυρίζονται οι τροικανοί, τι να κάνει τα λεφτά και βέβαια το προσωπικό η αυτοδιοίκηση.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και από άλλη μια μεγάλη απάτη, στο πλαίσιο δήθεν της δημοσιονομικής προσαρμογής, δεν ανανεώνονται οι συμβάσεις προσωπικού που ασκεί πλευρές κοινωνικής πολιτικής (πχ βοήθεια στο σπίτι). Όμωςη αντίστοιχη δραστηριότητα μπορεί να αναληφθεί από ίδιους πόρους των ΟΤΑ με ανάθεση σε ιδιώτες, οπότε η δημόσια δαπάνη που προκύπτει είναι η ίδια, αλλά η άσκηση της μεταφέρεται εκτός του πλαισίου ευθύνης των ΟΤΑ.
Σήμερα λοιπόν είναι απόλυτη ανάγκη, τα θεσμοθετημένα όργανα της αυτοδιοίκησης, ΚΕΔΕ, ΕΝΠΕ, να αναπτύξουν ένα διεκδικητικό πλαίσιο δράσης και για την διεύρυνση των πόρων των ΟΤΑ με μεταρρυθμιστικό κριό την φορολογική αποκέντρωση και τον διοικητικό εκσυγχρονισμό των λειτουργιών τους αλλά και κυρίως την αντιμετώπιση της νεοφιλελεύθερης επίθεσης με την ιδιωτικοποίηση αρμοδιοτήτων και την απόδοση στην ιδιωτική κερδοφορία. Τα όργανα της αυτοδιοίκησης πρέπει να επεξεργαστούν ένα σαφές διεκδικητικό πλαίσιο με πολιτικά χαρακτηριστικά για το πώς εννοούν την συνεργασία του κοινωνικού τομέα (αυτοδιοίκηση) με τους ιδιώτες, για έργα που δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα να τα εκτελέσει μόνος του ένας ΟΤΑ, αλλά με την βασική προϋπόθεση ότι ΚΑΜΜΙΑ αρμοδιότητα που αφορά σε κοινωνικούς και ανθρώπινους πόρους και αγαθά ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΕΡΙΕΛΘΕΙ σε ιδιώτες.
Οι δήμοι και οι περιφέρειες της χώρας έχουν πολύ σημαντικό ρόλο να παίξουν για την ανάπτυξη των τοπικών σχεδίων, για την βελτίωση της ζωής στις πόλεις και τις περιφέρειες και αυτή η βελτίωση δεν εξυπηρετείται από την εκποίηση της δημοτικής περιουσίας, αλλά από την επενδυτική αξιοποίηση της, αυτή η βελτίωση επιβάλλει να ενισχυθεί ο έντονα κοινωνικός ρόλος των Δήμων και Περιφερειών της χώρας.
Με αυτό το σκεπτικό πρέπει να αναπτυχθεί από εδώ και στο εξής το πολιτικό πλαίσιο της αντιπαράθεσης της αυτοδιοίκησης με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και με την κεντρική διοίκηση.
Πιστεύω πως στο επόμενο συνέδριο της ΚΕΔΕ την άνοιξη, είναι η ευκαιρία για να ανοίξει αυτό το μέτωπο και η αυτοδιοίκηση να πει ένα μεγάλο ΟΧΙ στα σχέδια της απόλυτης ιδιωτικοποίησης κάθε τι του δημόσιου και κοινωνικού.
Πηγή: http://tvxs.gr
Φωτογραφία: Αλέξανδρος Κατσής/ FosPhotos
