«Η διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών στις ημερομηνίες που έχουν ανακοινωθεί είναι παράνομη»: Αυτό τονίζει σε με συνέντευξή του στην aftodioikisi.gr, ο πρώην υπουργός Εσωτερικών και αρχιτέκτονας του Καλλικράτη, Γιάννης Ραγκούσης, «αδειάζοντας» την κυβέρνηση. Προσθέτει δε, συντασσόμενος με την άποψη του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και του δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη, ότι με βάση τον Καλλικράτη «πρέπει γίνουν στις 25 Μαΐου και την 1η Ιουνίου». Όσο για την «πολιτικά ανήθικη και θεσμικά άδικη για την Αυτοδιοίκηση», επιλογή της κυβέρνησης να πραγματοποιηθούν οι εκλογές στις 18 Μαΐου, υποστηρίζει ότι μόνος στόχος της είναι «να δώσει βορά τους υποψηφίους δημάρχους και περιφερειάρχες στους πολίτες εκείνους που θέλουν να εκφράσουν την δυσαρέσκεια και την οργή τους για τις κυβερνητικές επιλογές». Παράλληλα ο πρώην υπουργός Εσωτερικών χαρακτηρίζει «ρουσφέτι» την επιχείρηση «σπασίματος» της Λέσβου και άλλων νησιών.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξής του πρώην υπουργού Εσωτερικών στην aftodioikisi.gr, είναι το εξής:
-Κύριε υπουργέ, η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές θα πραγματοποιηθούν στις 18 και 25 Μαΐου. Με αυτόν τον τρόπο ο β΄ γύρος συμπίπτει με τις ευρωεκλογές. Είναι αυτό κάτι που προβλέπεται από τον Καλλικράτη;
Αυτές οι ημερομηνίες που έχουν ανακοινωθεί όχι μόνο δεν προβλέπονται από τον Καλλικράτη αλλά παραβιάζουν κατάφωρα και τη φιλοσοφία και το γράμμα του νόμου. Η φιλοσοφία, όπως έχει αποτυπωθεί στο άρθρο 9 παράγραφο 1 και 2 του ν 3852/10 είναι η ταυτόχρονη εκλογή δημάρχων, δημοτικών συμβούλων κλπ μαζί με τις ευρωεκλογές. Αυτό σημαίνει ότι ο α΄ γύρος πρέπει να διεξαχθεί στις 25 Μαΐου και ο β΄ γύρος στις 1 Ιούνιου.
Κατά την άποψη σας υπάρχει κίνδυνος να ακυρωθεί η εκλογική διαδικασία από το ΣτΕ;
Η διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών στις ημερομηνίες που έχουν ανακοινωθεί είναι παράνομη. Επομένως, η μόνη περίπτωση να μπορέσει η κυβέρνηση να πραγματοποιήσει τους στόχους της είναι να τροποποιήσει το νόμο. Αλλά σ’ αυτή την περίπτωση θα έχει εξουδετερώσει την καινοτομία της κοινής διεξαγωγής των δύο εκλογικών αναμετρήσεων, έχοντας προχωρήσει σ’ ένα νοσηρό θεσμικό και εκλογικό εξάμβλωμα. Όπως, δηλαδή, ακριβώς συνέβαινε κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης από τις κυβερνήσεις που νόμιζαν ότι εκμεταλλευόμενες τον εκλογικό νόμο θα επηρεάσουν και το αποτέλεσμα της βούλησης του ελληνικού λαού αλλά τελικώς το μόνο που έκαναν ήταν να οδηγήσουν στη χρεοκοπία την αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος και συνακόλουθα στη χρεοκοπία της χώρας.
Ποια, όμως, ήταν η λογική της ταυτόχρονης διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών με τις ευρωεκλογές;
Ήταν μία απόφαση πολύ σημαντική που περιλαμβάνεται στον Καλλικράτη. Οι πλευρές ήταν πολλές. Πιθανόν σημαντικότερη ήταν η πολιτειακή. Δηλαδή, το γεγονός ότι για πρώτη φορά η χώρα θα κατορθώσει να μειώσει κατά πολύ την προεκλογική αναστάτωση που ανέκαθεν προκαλούνταν στην οικονομία και στην κοινωνία με αφορμή τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις. Δεν είναι μόνον η εξοικονόμηση 100 με 150 εκατομμυρίων από το γεγονός ότι θα έχουμε μία εκλογική αναμέτρηση λιγότερη αλλά και η εξοικονόμηση ενός ανυπολόγιστου οικονομικού κόστους που ξέρουμε καλά ότι συνεπάγεται μία προεκλογική περίοδος. Δεύτερον, στόχος είναι οι αυτοδιοικητικές εκλογές να παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της συμμετοχής στις ευρωεκλογές. Η αύξηση της συμμετοχής στις ευρωεκλογές ενισχύει τη Δημοκρατία σαν πολίτευμα και σαν διαδικασία, γιατί σας θυμίζω ότι, εκτός των άλλων, κάθε φορά που βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία αύξηση της αποχής από τις ευρωεκλογές ήταν οι ακροδεξιοί πολέμιοι του Δημοκρατικού πολιτεύματος οι οποίοι και ισχυρίζονταν ότι ο λαός γυρνάει την πλάτη στη Δημοκρατία. Και τρίτο και εξίσου σημαντικό με τα προηγούμενα, είναι το όφελος που προσδοκούμε να υπάρχει για την Αυτοδιοίκηση ως θεσμό και τους λειτουργούς της, γιατί η ταυτόχρονη διεξαγωγή των δύο εκλογικών αναμετρήσεων αφαιρεί από την κάλπη των αυτοδιοικητικών εκλογών την κομματική και πολική φόρτιση και επιτρέπει στον πολίτη να κρίνει δίκαια και ορθολογικά τους υποψήφιους συνδυασμούς. Δεν πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι χάρη σε αυτή την επιλογή επιμηκύνεται στα πέντε χρόνια ο χρόνος της θητείας των αιρετών α΄ και β΄ βαθμού, πράγμα που θα βοηθήσει τις νέες δημοτικές και περιφερειακές αρχές να ανταποκριθούν καλύτερα στην αποστολή τους.
Με ποιους τρόπους θεωρείτε ότι μπορεί να ξεπεράσει η κυβέρνηση το «σκόπελο» της 18ης Μαΐου;
Δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τη νομοθετική τροποποίηση του άρθρου 9 του Ν 3852/10. Σε διαφορετική περίπτωση θεωρώ αδιανόητο ότι η κυβέρνηση θα προσπαθήσει είτε με ΠΔ είτε με εγκύκλιο να παραβιάσει το νόμο. Στην περίπτωση όμως που φέρει ρύθμιση με την οποία να αλλάζει το εκλογικό σύστημα προφανώς θα πρέπει να περιμένει κανείς ότι θα προσκρούσει στη δημόσια και ρητή δέσμευση του σημερινού ΠΑΣΟΚ ότι δεν πρόκειται να δεχθεί καμία αλλαγή στο χωροταξικό και στις εκλογικές διαδικασίες, όπως τις προβλέπει ο Καλλικράτης.
Μπορεί να γίνει η αλλαγή με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου;
Εάν φτάσουν σε αυτό το έσχατο σημείο θα είναι σαν να καταργούν ρητά και κατηγορηματικά την κοινοβουλευτική μας Δημοκρατία και το Κοινοβούλιο μας.
Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι η κυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα λεγόμενά σας αλλά και όσα υποστηρίζουν νομικοί κύκλοι, η απόφασή της δεν έχει στέρεη νομική βάση, προχώρησε και επιμένει σε αυτή;
Η επιδίωξη της κυβέρνησης, πιστεύω ότι είναι απολύτως αντιαυτοδιοικητική και ότι είναι πολιτικά ανήθικη και θεσμικά άδικη για την Αυτοδιοίκηση. Όσοι σχεδιάζουν και απεργάζονται αυτό το νοσηρό εκλογικό τερατούργημα επιδιώκουν να κρυφτούν πίσω από τους αυτοδιοικητικούς συνδυασμούς. Επιδιώκουν να δώσουν βορά τους υποψηφίους δημάρχους και περιφερειάρχες στους πολίτες εκείνους που θέλουν να εκφράσουν την δυσαρέσκεια και την οργή τους για τις κυβερνητικές επιλογές. Είναι πολιτικά ανέντιμη η προσπάθεια να η κάλπη των ευρωεκλογών από τον α΄ γύρο των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών, κάλπη που, αν υπήρχε, θα έδινε τη δυνατότητα στους πολίτες μέσω αυτής να στείλουν το πολιτικό τους μήνυμα για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Έτσι, στις αυτοδιοικητικές κάλπες να μπορέσουν ψηφίσουν με αμιγώς αυτοδιοικητικά κριτήρια επιλέγοντας τους, κατά τη γνώμη τους, καλύτερους συνδυασμούς για το μέλλον τους.
Εφόσον, όπως λέτε, πλήττονται ευθέως οι αιρετοί, γιατί δεν έχουμε δει κάποια αντίδραση μέχρι τώρα από τα συλλογικά όργανα της Αυτοδιοίκησης;
Ομολογώ ότι και για μένα είναι έκπληξη το γεγονός αυτό. Αν και θέλω να πιστεύω ότι είναι θέμα χρόνου οι σημερινοί εκπρόσωποι των συλλογικών οργάνων της Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού να υπερασπιστούν μια συλλογική κατάκτηση της Αυτοδιοίκησης, να απορρίψουν το αντιαυτοδιοικητικό εκλογικό τερατούργημα και έτσι να μην καταστούν συνένοχοι και συνεργοί μιας παλαιοκομματικής και λαϊκιστικής μεταχείρισης των θεσμών όπως ακριβώς έγινε στη διάρκεια της σκοτεινής πλευράς της μεταπολίτευσης. Είναι θέμα αρχής και όχι νόμου η υπεράσπιση της συγκεκριμένης επιλογής.
Ρουσφέτι η επιχείρηση «σπασίματος» της Λέσβου και άλλων νησιών
Κύριε υπουργέ, τρία χρόνια μετά την εφαρμογή του, τι θα αλλάζατε στον «Καλλικράτη»;
Η απάντηση έχει δύο σκέλη. Το πρώτο σκέλος είναι ότι θα συνέχιζα μία πολιτική στήριξης των νέων θεσμών που σχεδιάστηκαν με τον Καλλικράτη, η οποία δυστυχώς διεκόπη αιφνιδιαστικά και απότομα στα μέσα του 2011. Δεύτερον, όπως είχαμε κάνει από την πρώτη στιγμή, μέσα από διαρκή και ουσιαστικό διάλογο με τους πρωταγωνιστές των θεσμών θα βελτιώναμε διαρκώς όλα εκείνα τα στοιχεία που η ίδια η ζωή θα απεδείκνυε ότι έπρεπε να διορθωθούν και να βελτιωθούν. Πάντως, ένα βασικό συμπέρασμα που νομίζω ότι έχει ήδη εξαχθεί και θα εδραιωθεί οριστικά το επόμενο διάστημα, είναι ότι τα δομικά στοιχεία της νέα αρχιτεκτονικής α΄ και β΄ βαθμού της Αυτοδιοίκησης είναι στέρεα και πάνω σ’ αυτά θα στηριχθεί όλα τα επόμενα χρόνια η διαρκής ανάπτυξη και εξέλιξη της Αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα. Γι’ αυτό πιστεύω ότι η επόμενη πενταετία θα είναι η πενταετία μέσα στην οποία η Αυτοδιοίκηση θα «φύγει μπροστά».
Δεν θεωρείτε, όμως, για παράδειγμα ότι ήταν λάθος το αξίωμα «ένας δήμος, ένα νησί»; Το ρωτώ αυτό γιατί με αυτό τον τρόπο εξομοιώθηκαν, πχ, η Ελαφόνησος με τη Λέσβο, όπου, ειρήσθω εν παρόδω, υπάρχει έντονο αίτημα για «σπάσιμο» του δήμου.
Στην Ελλάδα το λάθος πάντοτε ήταν ο σχεδιασμός και η υλοποίηση πολιτικών χωρίς κανόνες. Στην Ελλάδα πάντα το πρόβλημα ήταν η κομματική, πελατειακή και ρουσφετολογική προσέγγιση των θεσμών. Η επιλογή «ένας δήμος, ένα νησί» είναι ένας κανόνας που υπακούει στην ιδιαιτερότητα την γεωφυσική και κοινωνικοοικονομική των νησιών που είναι ενιαία και περίκλειστα συστήματα. Πιστεύω βαθιά ότι το ένα και ενιαίο κέντρο λήψης αποφάσεων για το παρόν και το μέλλον των νησιών, όταν βρίσκεται στα χέρια ικανών και αξιόλογων δημοτικών Αρχών, έχει απίστευτα πλεονεκτήματα και είναι στα χέρι τους να αντιμετωπίσουν τις όποιες δυσκολίες αντικειμενικά δημιουργούνται. Ο λαϊκισμός και η παλαιοκομματική λογική που θέλει τη διάσπαση του ενός και ενιαίου κέντρου λήψης αποφάσεων, μπορεί να φέρνει πρόσκαιρα κομματικά ή προσωπικά οφέλη σε όσους επιδιώκουν να ρουσφετολογούν στην πλάτη της τοπικής τους κοινωνίας αλλά ακυρώνει και καταστρέφει την λήψη ορθολογικών αποφάσεων με γνώμονα το γενικό συμφέρον μιας ενιαίας τοπικής κοινωνίας. Γι’ αυτό και στο παρελθόν είδαμε στη Λέσβο των πολλών δήμων να υπάρχει ένας ΧΥΤΑ για τον ένα δήμο και στον άλλο δήμο που δεν είχε προλάβει να κατασκευάσει ΧΥΤΑ να λειτουργεί η καρκινογόνα καύση των απορριμμάτων. Και αυτό γιατί ο ένας δήμος δεν μπορούσε να πετάξει τα σκουπίδια του στον ΧΥΤΑ του άλλου δήμου. Όμως τα σκουπίδια δεν ήταν του δήμου. Ήταν της Λέσβου.
Ναι, αλλά όσοι υποστηρίζουν το σπάσιμο της Λέσβου, τονίζουν ότι ο σημερινός δήμος είναι δυσλειτουργικός…
Από πλευράς έκτασης ο Δήμος Λέσβου δεν είναι ο μεγαλύτερος δήμος και από πλευράς πληθυσμού είναι ένατος. Με βάση ποιον κανόνα, λοιπόν, θα εισηγηθεί στο ελληνικό Κοινοβούλιο η σημερινή κυβέρνηση το σπάσιμο του Δήμου της Λέσβου και όχι των οκτώ μεγαλύτερων από τη Λέσβο πληθυσμιακά δήμων; Προφανώς δεν υπάρχει τέτοιος κανόνας. Υπάρχει μόνο ο παλαιοκομματισμός και η πελατειακή λογική πολιτικών και αυτοδιοικητικών παραγόντων που συνεχίζουν να ταλαιπωρούν το μέλλον της νέας γενιάς και του θεσμού.
Τι απαντάτε όμως σε αυτούς που εγείρουν θέμα μεγάλων αποστάσεων και απομάκρυνσης της τοπικής εξουσίας από τους πολίτες;
Πρώτον, ότι ο Καλλικράτης προέβλεψε να παραμείνουν σε λειτουργία όλα τα δημοτικά καταστήματα για την εξυπηρέτηση του πολίτη και άρα όφειλαν οι δημοτικές Αρχές να τα λειτουργούν και να επιτρέπουν στον πολίτη να εξυπηρετείται στον ίδιο ακριβώς χώρο που εξυπηρετούνταν πριν τον Καλλικράτη. Το ίδιο ακριβώς και με τα ΚΕΠ. Όλα παρέμειναν σε λειτουργία. Κανένα δεν έκλεισε.
Δεύτερον , αγγίζει τα όρια του ανέκδοτου στην εποχή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και τη ηλεκτρονικής δημοτικής διοίκησης που μπορεί να αναπτυχθεί, να μιλούμε για χιλιομετρικές αποστάσεις.
Και τελευταίο, αυτό που πρέπει να γίνει στα μεγάλα νησιά και ιδιαίτερα σε αυτά που αναδείχθηκαν δημοτικές Αρχές αναντίστοιχες των απαιτήσεων και των αναγκών της νέας γενιάς θεσμών, είναι να υπάρξει ένα πρόγραμμα υλικοτεχνικής και επιστημονικής ενίσχυσης αυτών των μεγάλων δήμων και όχι το ρουσφετολογικό σπάσιμο του ενιαίου δήμου που θα αποδειχθεί μεσοπρόθεσμα καταστροφικό για το μέλλον οποιουδήποτε νησιού.
