Σμύρνη:100 χρόνια μετά του Παύλου Χρηστίδη

Έχουν άραγε σημειολογία οι επέτειοι;
Λένε κάτι για την – γεμάτη προβλήματα- Ελλάδα του 2022;
Τι ενδιαφέρον μπορεί να κρύβει το παρελθόν, όταν το παρόν ειναι εξαιρετικά δύσκολο για την πλειοψηφία των Ελλήνων;
Εκατό χρόνια μετά την Μικρασιατική καταστροφή, ο αναστοχασμος έρχεται αυτόματα, μαζί με την ιστορική αποτύπωση και τις μνήμες που έχει ο καθένας μας απο την οικογένεια του.
Όσοι ζήσαμε τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας, να μας περιγράφουν όσα έζησαν εχουν βαθιά χαραγμένα μέσα τους τον πόνο και το παράπονο. Τον πόνο για οσα έζησαν εκεί, το παράπονο για όσα έζησαν εδω.
Η φλεγόμενη Σμύρνη είναι αποτυπωμένη στο μυαλό ολων μας, ως η τραγική εικόνα της απόλυτης καταστροφής. Άνθρωποι που έχτισαν για 35 αιώνες τη ζωή τους στα παράλια, εγκαταλειπουν τα πάντα και στιβαγμενοι στα καράβια για την Ελλάδα, ξέρουν ότι πάνε πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα.
Η 14η Σεπτέμβρη, ημέρα πυρπόλησης της Σμύρνης, συμβολίζει τη μεγαλύτερη τραγωδία που έζησε ποτέ ο σύγχρονος ελληνισμός, αποτελώντας αναπόσπαστο τμημα της συλλογικής εθνικής μνήμης.
Εκατό χρόνια μετά, η έλλειψη πολιτικής βούλησης, στερεί από την ελληνική κοινωνία μια σοβαρή, δημόσια συζήτηση για τη στρατηγική της Τουρκίας απο το 1914 και ύστερα στην περιοχή, τον ρόλο του διεθνούς παράγοντα, καθώς και τις ευθύνες των πολιτικών και των στρατιωτικών της εποχής στην καταστροφή. Στερεί με λίγα λόγια, την δυνατότητα να αξιολογήσουμε τις αιτίες, αλλά ταυτόχρονα και τις συνέπειες όσων συνέβησαν στην αρχη του 20ου αιώνα στα παράλια, αλλά και στην Αθήνα, όπου ο διχασμός είχε διαρρήξει την εθνική και λαϊκή ενότητα.
Ακόμα μεγαλύτερη, όμως, είναι η ευκαιρία που χάνουμε να αξιολογήσουμε τη συμβολή των Ελλήνων της Μικρας Ασίας και του Πόντου στην Ελλάδα, παρά τις αντιξοοτητες και τα εμπόδια.
Εκατοντάδες φωτογραφίες δείχνουν πρόσφυγες να μένουν σε παραπηγματα εως και 20 χρόνια μετά την καταστροφή, εξοβελισμενοι απο την εκπαιδευτική, πολιτιστική και πολιτική δραστηριότητα.
Παρολαυτα, άνθρωποι περήφανοι και γεμάτοι εξωστρέφεια και δύναμη, οι πρόσφυγες εκείνης της εποχής κατάφεραν να στηθούν στα πόδια τους και να  πρωταγωνιστησουν στην ιδιωτική οικονομία, να συμβάλλουν στην πολιτιστική κουλτούρα και την πνευματική ανάπτυξη, να συνδιαμορφωσουν την εθνική εξέλιξη και πρόοδο.
Σήμερα, η Νέα Σμύρνη είναι μια πόλη-παράδειγμα. Πολιτισμός, τέχνες, δημόσιος χώρος, καθαριότητα, πράσινο, αθλητισμός, σχολεία δίνουν σε κάθε γενιά της πόλης την περήφανη αίσθηση μιας επιτυχίας που συμπυκνωνει οσα έγιναν τα τελευταία 100 χρόνια.
Οι προκλήσεις, όμως για την Ελλάδα του 2030 είναι μεγάλες και οι συνθήκες παραπέμπουν έντονα στις αρχές του 20ου αιώνα. Χρειάζεται εγρήγορση, σχέδιο, όραμα, πολιτική βούληση και καθαρές κουβέντες όσον αφορά το αύριο της πατριδας μας.
Είναι στο χέρι μας να διαμορφώσουμε την πατρίδα μας, επίκεντρο των διεθνών εξελίξεων, πυλώνα Ειρήνης, παράδειγμα οικονομικής και πολιτιστικής δημιουργιας.